Ticaret Bakanlığı tarafından Mersin Limanı’nda bekleyen 20 bin 220 kilogram kabuklu Antep fıstığı, 10 Aralık’ta 2.320,98 TL başlangıç bedeliyle e-ihale yöntemiyle satışa sunuldu.
12 Aralık itibarıyla sona eren ihale, ürünlerin Avrupa Birliği’nden (AB) “aflatoksin” nedeniyle geri gönderilen partiye ait olabileceği iddialarıyla tartışma yarattı. Uzun süredir Türkiye’nin Avrupa’ya ihraç ettiği tarım ürünleri arasında yer alan Antep fıstığının, küf ve pestisit gibi nedenlerle geri gönderildiği biliniyor.
Geri Gönderilen Ürünler ve İhaleler Tartışma Yarattı
Türkiye’den AB ülkelerine ihraç edilen tarım ve gıda ürünlerinin arasında aflatoksin, okratoksin, pestisit ve salmonella gibi nedenlerle reddedilen birçok ürün bulunuyor. Bu listede ilk sıralarda yer alan Antep fıstığının geri dönmesi ve ardından iç piyasaya sunulması, kamuoyunda belirsizlik yaratıyor. AB’nin insan sağlığına tehdit oluşturduğu gerekçesiyle kabul etmediği ürünlerin, iç pazarda nasıl değerlendirileceği soruları gündeme geliyor.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Murat Kapıkıran, bu durumun önemli bir halk sağlığı sorunu olabileceğini belirtti. Kapıkıran, “Gümrük ihalelerinde gıda ürünleriyle karşılaşmamız çok yaygın bir durum değil. Bu ürünlerin ihracattan dönme gerekçesinin net olarak açıklanması gerekiyor. Eğer ürünler aflatoksin içeriyorsa bu, insan sağlığını tehdit eden bir durumdur ve kamuoyunun aydınlatılması gerekir,” dedi.
İhracattan Dönen Ürünler İç Pazar için Risk mi?
Kapıkıran, ihale sürecine konu olan Antep fıstığının iki ihtimalden birine dayandığını ifade etti. Ürün ya ihraç sürecinde çeşitli gerekçelerle el konulmuş ya da ihracattan geri dönmüş olabilir. Bu noktada en kritik soruların yanıtlanması gerektiğini belirten Kapıkıran, “Ürün neden geri döndü? İnsan sağlığını tehdit eden bir durum mu var, yoksa ekonomik veya hukuki bir gerekçeyle mi gümrükte bekletiliyor? Bu sorular cevapsız bırakıldığında, ürünün iç piyasada değerlendirilmesi ciddi şüpheler doğuruyor,” dedi.